Физика және техника Сынып
| Физика және техника XX ғасыр ғылыми-техникалық революция ғасыры деп аталады. Өткен дәуірлерге қарағанда біздің заманымыздың өзіне тән екі ерекшелігі бар. Біріншіден, ғылым мен техника үлкен қаркынмен дамып келеді. Екіншіден, ашылған ғылыми жаңа-лықтар адамзат игілігіне айналып, жедел түрде өнеркәсіп пен түрмысқа енгізіліп отыр. Техниканың карышты дамуына физиканың косқан үлесі ора-сан зор. Сондықтан да техниканың негізі - физика деген пікір берік қалыптасқан. Физикалық білімнің техникада қолданылу-ын көрсететін көптеген мысалдарды келтіруге болады. Олардың катарында күнделікті түрмыста пайдаланып жүрген сан алуан электрлік, электрондық қүралдар және баска да күрделі техни-калар бар. XX ғасырдың ғылым мен техника сала-сындағы көптеген айтулы жетістіктері фи-зикаға тікелей байланысты. Тарихтан бел-гілі «Әлемнің жеті кереметіне» парапар, XX ғасырдың физика мен техникаға байланыс¬ты төрт ғажайып жетістігін атауға болады. 1. Физиктер атом ядросындагы энер-гияны алу жолын тапты. Жер қойнауын-дағы жағылатын отындар (көмір, мұнай, газ, шымтезек, ағаш) қоры жылдан-жылға азайып барады. Міне, сондыктан атом энер-гиясының көзін табу - адамзат үшін айтар-лықтай оқиға болды. 2. XX гасырда адамзат физика мен техника жетістіктерінің аркасында га-рышка көтерілді. Тұңғыш жасанды Жер серігі біздің еліміздегі Байкоңыр ғарыш ай-лағынан 1957 жылы ұшырылды. Адамзат-тың тұңғыш ғарышкері, орыс азаматы Ю.А. Гагарин 1961 жылы Байкоңырдан ұшты. Ғарышқа сапар шеккен біздің отан-дастарымыз - Т. Әубөкіров пенТ. Мүсабаев-тар да аса күрделі ғарыштық техниканы бас-қаруда ерлік пен біліктілік үлгісін көрсетті. Ғарыштың адамзатқа берері мол. Сон-дыктан Жер бетін де, ғарыш кеңістігін де ұкыпты пайдаланып, үнемі корғап отыру біздің әрқайсымызға жүктелген үлкен мін-дет, жауапты борыш. 3. XX гасыр гажайыптарының бірі - лазердің өмірге келуі. 60-жылдардың ба- сында осындай айтулы жаңалықты ашып бергені үшін Ресейдің физик-ғалымдары Н.Г. Басов пен A.M. Прохоровқа АҚШ-тың физигі Ч. Таунске Нобель сый- лықтары берілді. Қазір лазерлік техника мен технология ғылымда да, омірде де кең қолданыс табуда. 4. Адамзат ақыл-ойының XX гасырда- гы қол жеткен ең ірі табыстарының бірі - кибернетика және оған байланысты элек- трондыц есептеуіш техникасы. Кибер- нетика ғылымының табыстарын өмірге жаппай енгізу жағынан біздің еліміздің алдында зор міндеттер тұр. Әлемдік дең-гейдегі кибернетика мен акпараттык (информациялык) технология салала-рындағы жетістіктер таңдай қақтырады. Мысалы, «жасанды зерде» (интел-лект) болып табылатын қазіргі кездегі суперкомпьютерлердің өз бетінше «ой-лау» дәрежесі үш жасар баланың ойлау деңгейіне жетіп отыр. Міне, XX ғасырдың ең басты төрт гы-лыми-техникалык гажайыптары осын-дай. Бұлардың барлыгының да ғылыми негізі физикалық білім болып табылады. Олармен сендер келешекте кеңірек та-нысатын боласыңдар. XX гасырдың үлесіне тиетін баска да тамаша физикалық-техникалық жаңа-лықтар толып жатыр (4-сурет). Олар-дың қатарында алып мүхит кемелері мен сүңгуір кайыктарын, үшақтарды, өнді-рістік және ауыл шаруашылық техни-каларын, т. б. атауға болады. Физика мен техниканың дамуына басқа ғылым-дар да игі әсерін тигізуде. Соның ішінде астрономия, математика, химия, биоло¬гия сияқты жаратылыстану пәндерінің орны мен қызметі айрыкша зор. Өзін-езі тексеру сурақтары Ө 1. Қазіргі заманның ғылыми-техникалық жетістіктерінің ерекшеліктері қандай? 2. XX ғасырдың ең ірі ғылыми-техника-лық жетістіктері қандай? 3. Неліктен физика техниканың негізі бо¬лып саналады? Жауаптарыңды мысәлдар-мен дәпелдеңдер. 2-тапсырма ^Мк Қазіргі заманның техникасы жөнінде қо-сымша әдебиеттерден баяндама жазың-дар. | |
|
| |
| Просмотров: 3213 | Комментарии: 2 | |
| Всего комментариев: 2 | ||
| ||
